آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

فکر کنید وسط کویر خشک و گرم و سوزان، از تنگه ای بگذرید که نامش بلبل است.

وسط یک سرزمین هموار و پست و خاک آلود، از تنگه ای بگذرید که نامش برج است!

این تضادهای شیرین را فقط در کویر لوت ایران می توانید ببینید. جایی که دو تنگه آبرفتی

بُرج و بلبل تبدیل به پدیده‌های شگفت انگیز لوت شده اند.

وجود دشت های وسیع عاری از گیاه وپهنه های شنی وتوده های ماسه بادی وانواع لکه های کویری

که معرف وضعیت عمومی لوت است، این ذهنیت را تقویت می کند که لوت سرزمین

مسطح و بی دروپیکری است که صرفا دارای پدیده های همگون دشتی است.

اما وجود ناهمواری های گوناگون وعوارض های طبیعی منحصر بفرد، نشان از تنوع پدیده های بیابانی در لوت دارد.

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

تنگ بُرج,تنگ بلبل

تنگ‌های بُرج و بلبل از پدیده‌های بی نظیر بیابان لوت مرکزی‌ هستند.

این تنگ‌های آبرفتی، بر اساس پیکربندی عمومی آنها و همچنین وضعیت زمین ریخت‌شناسی

(ژئومرفولوژی) توسط کارشناسان با اسامی برج و بلبل نامگذاری شدند و با فاصله حدود ۷ کیلومتر

در شرق و غرب رودشور قرارگرفته‌اند و فاصله بین آنها را تل‌های شنی پشت نهنگی، کلوت‌های پراکنده

و عرصه‌های رُسی و شنی فرا گرفته‌اند.

از عصر یخبندان تا عصر تکنولوژی

تنگ بُرج، شاهکار طبیعی کویر لوت محسوب می‌شود که در بررسی اولیه به نظر می‌رسد

قدمت تشکیل این تنگ به زمان های بوجود آمدن سازند کلوت‌ها، یعنی بین دوران یخبندان اول

و دوم زمین شناسی برسد. تنگ برج در واقع مسیل آبرفتی است که روان آب های پرحجم

دشت غربی لوت مرکزی به سمت مخروط افکنه‌های عمیق دامنه شرقی را تسهیل کرده است.

هرچند که از زمان تشکیل این تنگ که ابتدا بر اساس فرسایش آبی ومتعاقبا به واسطه فرسایش بادی بوجود آمده است،

هزاران سال می‌گذرد، اما در حال حاضر نیز محل عبور روان آب هایی است که گاهاً بر اثر رگبارهای موقتی ایجاد می‌شود.

 

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

دهانه ورودی این تنگ حدود هشت متر است که با مرتفع شدن دیوارهای عظیم طرفین آن،

دهانه تنگ تر می شود. تا جایی که پهنای عمومی دهانه آن به حدود ۵/۱ تا ۲ متر می رسد.

ارتفاع دیواره های تنگ بُرج حدود پنجاه متر است و صخره های منفرد سوزنی شکل بسیار

مرتفع به صورت برج های نوک تیز در کنارآنها به صورت موازی استقرار یافته اند و اشکال جذاب

وشگفت انگیزی را بوجود آورده اند که به لحاظ ارزشهای زمین شناختی در جایگاه ممتازی قرار می گیرند.

ارتفاع زیاد دیواره های طرفین وتنگ بودن راهروهای پیچاپیچ این تنگ موجب شده

تا در طول روز به بسیاری از نقاط آن نور آفتاب نرسد.

گذر از راهروهای شنی

آشکار بودن طبقات رسوب گذاری شده طی دوران های مختلف در دیواره های این تنگ باعث شده تا محققان

علوم زمین شناسی بهتر پی به قدمت تشکیلات سازند لوت ببرند. بنابراین لزوم بررسی و مطالعه وضعیت طبیعی

تنگ برج در آینده توسط متخصصین رشته های رسوب شناسی، ژئومرفولوژی وجغرافیا ضروری است.

پیچیدگی راهروهای تنگ و وجود دیواره های مرتفع و همچنین صخره های مخروطی با ترکیب رس موجب شده

تا شرایط بسیار مناسبی برای زیست گونه های جانوری در تنگ برج فراهم شود.

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

تنگ بُرج,تنگ بلبل

وجود انواع قاب بالان، سارگپه، قراب، بیدها ، انواع عنکبوت، خزندگان و روباه شنی در این ناحیه

شرایط اکومرفولوژی کم نظیری در لوت به وجود آورده است به گونه‌ای که ذخیره گاه غذایی

پرندگان شکاری مهاجر را نیزموجب شده است و نشان از اهمیت ویژه زیست محیطی زیستگاه

تنگ برج در بوم سازگان لوت دارد.
تنگ برج به لحاظ ساختار زمین شناسی و اکومرفولوژی و همچنین زمین ریخت شناسی و چشم

اندازهای بی نظیر اقلیم گرم و خشک لوت و همچنین نقش تعادلی آن در فلات ایران، شایستگی

والایی برای ثبت در فهرست میراث های طبیعی، ملی جهان را دارد که کانون سبز فارس مقدمات

تشریفات قانونی آن را در برنامه دارد.

شرکت گوهر باستان